Wat bruine en witte vetcellen ons kunnen leren over obesitas

Het ‘gewone’ witte vet kent iedereen: een overschot aan voedingsstoffen wordt erin opgeslagen, met gewichtstoename als gevolg. Sinds een aantal jaar is bruin vet een hot topic in onderzoeksland: dit vetweefsel slaat geen voedingsstoffen op, maar verbrandt deze juist. Maar hoe gedragen die bruine vetcellen zich precies en kan dat ons iets leren over obesitas?

Kuipers zocht het uit door proefdieren een vetrijk dieet te geven. De gevolgen waren groot en traden razendsnel op. “Al na een dag zagen we dat het bruine vet begon te ‘verwitten’: het begon vet op te slaan in plaats van te verbranden. We wisten al dat bruine vetcellen in witte vetcellen kunnen veranderen, en andersom, maar niet dat dit zo snel gaat. Ook zagen we dat de gevoeligheid van de bruine vetcellen voor het hormoon insuline sterk afnam. Dit kan een eerste teken zijn van insulineresistentie, wat ook optreedt bij diabetes.” 

Energiebalans

Ook bestudeerde ze de invloed van een vetrijk dieet op het zogenoemde endocannabinoïdensysteem, dat een belangrijke rol speelt bij de energiebalans. Endocannabinoïden zorgen er onder andere voor dat je eetlust stijgt en je trek krijgt in lekkere dingen. Ook hier zag Kuipers snel effect. Een vetrijk dieet verhoogde in de vetweefsels de enzymen die betrokken zijn bij de aanmaak van endocannabinoïden en liet de concentraties endocannabinoïden in het bloed stijgen. 

“We weten dat deze stoffen de stapeling van vet stimuleren, dus het zou interessant zijn om te kijken of we dit systeem specifiek in de vetweefsels kunnen remmen om obesitas te voorkomen en/of te verminderen. Eerdere pogingen met algehele remmers van het endocannabinoïdensysteem waren zeer effectief in het verlagen van lichaamsgewicht, maar leidden ook tot vervelende bijwerkingen. De stofjes zijn namelijk actief op veel plekken in het lichaam en daarom zou het interessant kunnen zijn om alleen de werking in de vetcellen te blokkeren”, legt ze uit.

Lees voor meer informatie het proefschrift ‘Dietary modulation of adipose tissue and cardiometabolic health’.