Twee samenwerkingsprojecten van LUMC-onderzoekers ontvangen subsidie van de Nationale Wetenschapsagenda

LUMC-onderzoeker Valeria Orlova doet in haar consortium onderzoek naar organen op een chip en Joke Meijer duikt met haar partners in de vraag hoe je de biologische klok gezond kan houden.

Effect medicijnen meten met precisie-instrument

Dr. Orlova gaat met haar partners onderzoek doen naar nieuwe mogelijkheden om de invloed van ons afweersysteem op ziekte en herstel te bestuderen. “Er bestaan al miniatuur-weefselmodellen die de functie van verschillende organen kunnen nabootsen. Maar geen van deze modellen bevat op dit moment een lymfestelsel en afweersysteem, terwijl deze essentieel zijn voor het goed functioneren van onze organen en zelfs betrokken zijn bij het ontstaan van ziekte. Deze nieuwe modellen zou het mogelijk maken om veel nauwkeurigere voorspellingen te doen over het effect van nieuwe medicijnen of behandelingen op het verloop van hart-, huid- of darmziektes,” legt projectleider Dr. Orlova van de afdeling Anatomie en Embryologie uit.

Dr. Orlova coördineert een team van onderzoekers die ‘orgaan-op-chip’-modellen zullen ontwikkelen waarin een lymfestelsel afkomstig van humane stamcellen is ingebouwd om, als precisie-instrument, de invloed van het afweersysteem op ziekte en gezondheid te kunnen onderzoeken. Dit consortium, bestaande uit andere universiteiten, bedrijven en organisaties, ontvangt in totaal bijna 5 miljoen euro.

De biologische klok in de moderne samenleving

Onze biologische klok raakt verstoord door de 24-uursmaatschappij waarin we nu leven. “Met ons BioClock consortium gaan wij ervoor zorgen dat de biologische klok gezond wordt, en blijft. We bestrijken met onze plannen de hele samenleving: van de gezondheid van mensen tot en met de levende natuur en het behoud van biodiversiteit. Onderwerpen zoals gezondheidseffecten van ploegendiensten, optimale tijden voor immuuntherapie bij kanker en griepvaccinaties komen allemaal aan bod”, legt hoofdaanvrager en hoogleraar Neurofysiologie Joke Meijer uit. 

“Dit project kent internationaal zijn weerga niet in de breedte en toepasbaarheid van het onderzoek naar de biologische klok. Na jaren van fundamenteel onderzoek kunnen we eindelijk gaan werken aan concrete toepassingen voor de samenleving.”

Met de biologische klok in het middelpunt gaan de partners uit het consortium gezamenlijk strategieën ontwikkelen om bij te dragen aan een duurzame toekomst voor onze planeet en haar inwoners. Het consortium ontvangt bijna 10 miljoen euro en kent academische en non-academische partners, van het RIVM tot gemeentes en van milieuorganisaties tot arbodiensten. 

Antibiotica en eHealth

LUMC-onderzoekers zijn ook vertegenwoordigd in andere consortia die een subsidie ontvangen. Zo zijn hoogleraar Orthopedie Rob Nelissen en dr. Bart Pijls betrokken bij het ontwikkelen van nieuwe antimicrobiële technologieën die niet gebaseerd zijn op antibiotica om zo de resistentie tegen deze middelen aan te pakken. Daarnaast nemen hoogleraar Kindergeneeskunde Edmond Rings en hoogleraar Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Niels Chavannes (de laatste mede namens het National eHealth Living Lab (NeLL)) plaats in het consortium dat hoogwaardige eHealth-tools wilt ontwikkelen voor één miljoen chronisch zieke kinderen. Deze tools voorkomen psychologische problemen op een persoonlijke, diagnose-onafhankelijke manier en bevorderen deelname. 

Nationale Wetenschapsagenda

In totaal is ruim 93 miljoen euro beschikbaar gesteld. Daarvan is 81 miljoen euro afkomstig uit de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) en wordt 12 miljoen medegefinancierd door de consortiapartners. Het doel van het onderzoek in de NWA is een positieve, structurele bijdrage aan de kennismaatschappij van morgen te leveren, door vandaag bruggen te slaan en met elkaar wetenschappelijke en maatschappelijke uitdagingen aan te gaan.