Waarom Leidse wetenschappers gezonde mensen besmetten met een parasitaire worm
Het wetenschappelijke tijdschrift Nature Medicine publiceerde een artikel waarin de onderzoekers hun aanpak toelichten. “Het begint allemaal met zoetwaterslakken, waarin de wormen van nature groeien. We halen de larven uit het water en brengen ze aan op de arm van de vrijwilligers. Binnen een paar minuten gaan ze door huid heen en blijven alleen een paar rode puntjes over. Dan is de infectie een feit”, legt infectioloog en onderzoeksleider van het Leiden Controlled Human Infection Center Meta Roestenberg uit.
Dat klinkt spannend, maar het risico voor de vrijwilligers is minimaal. De onderzoekers gebruiken alleen mannetjeswormen, waardoor er geen schadelijke eitjes ontstaan in het lichaam. Ook worden de deelnemers nauwlettend in de gaten gehouden en na 12 weken behandeld met een anti-wormenmedicijn.
Kandidaat-vaccin wel of niet kansrijk
Maar waarom zou je dit doen? “We willen dit zogenoemde humane infectiemodel gebruiken om heel vroeg te bepalen of een kandidaat-vaccin wel of niet kansrijk is. Als we dergelijk onderzoek in Afrika zelf doen, kost dat veel tijd en geld. Dat hebben we niet, want er wordt weinig geïnvesteerd in onderzoek naar aan armoede gerelateerde infectiezieken. Het vaccin moet in één keer goed zijn”, aldus Roestenberg. Tegelijkertijd kan het model onderzoekers iets leren over hoe de infectie van week tot week verloopt in het lichaam.
Nu het humane infectiemodel helemaal is uitgedacht en getest, kunnen de wetenschappers vervolgstappen zetten. De komende jaren gaan ze een kandidaat-vaccin testen middels dubbelblind gecontroleerd onderzoek. Ook willen ze uitzoeken of hun model ook werkt bij Afrikaanse mensen.
Leidse samenwerking
Het is volgens de onderzoekers geen toeval dat dit humane infectiemodel uit Leiden komt. Roestenberg: “We hebben het geluk dat alle juiste mensen hier bijeen zitten. Medisch microbiologen, parasitologen, celbiologen, infectiologen, mensen van moleculaire imaging en apothekers: iedereen was essentieel voor het slagen van deze studie.”
Lees voor meer informatie het artikel ‘A controlled human Schistosoma mansoni infection model to advance novel drugs, vaccines and diagnostics’ in Nature Medicine of eerdere interviews van Meta Roestenberg met Science Magazine en de New York Times.