Hoe onze biologische klok op licht reageert
Door MRI-scans te gebruiken om de menselijke biologische klok in de hersenen te identificeren en in beeld te brengen, ontdekten Joke Meijer, hoogleraar neurofysiologie, Robin Schoonderwoerd, PhD kandidaat bij de afdeling Cel en Chemische Biologie van het LUMC, en hun collega’s hoe verschillende kleuren licht onze interne klok beïnvloeden. De bevindingen zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS.
Biologische klok ziet kleur
Bijna alle organismen op aarde hebben een interne biologische klok die bijdraagt aan hun gezondheid en fitheid. De biologische klok is verantwoordelijk voor ons 24-uursritme dat afgestemd wordt op daglicht. “Hoewel werd gedacht dat voornamelijk blauw licht de biologische klok stimuleert, hebben we nu gevonden dat ook andere kleuren licht de klok beïnvloeden. Het gebruik van blauwlichtfilters in de avond is dus niet voldoende om de verstoring van je slaapritme te voorkomen!” zegt Meijer.
Kleinste hersengebied ooit gemeten
Het meten van de biologische klok is een ongekende technische prestatie geweest vanwege de extreem kleine afmetingen van de hersenkern. “De biologische klok is slechts 2 mm3 groot. Met een 7 Tesla MRI-scanner in combinatie met nieuwe analysemethoden hebben we de resolutie hoog genoeg gekregen om dit te kunnen meten.” Hiermee is de biologische klok het kleinste hersengebied van de mens waar metingen in zijn gedaan.
Hoe nu verder?
Het werk van Schoonderwoerd, Meijer en collega’s biedt nieuwe inzichten in het effect van licht op de biologische klok. Dit betekent dat huidige strategieën om schadelijke effecten van licht en beeldschermgebruik in de nacht te voorkomen aangepast moeten worden. “Nu we weten dat meerdere kleuren licht de biologische klok beïnvloeden, adviseren we om ’s avonds het licht volledig te dimmen in plaats van het enkel blauw licht te filteren. Omgekeerd leren we dat alle kleuren licht overdag effectief zijn om onze klok te simuleren, wat extra van belang is voor verzorgingstehuizen, voor klinieken en zelfs voor slaapkamers van kinderen.”