Vermoeidheid bij kanker: psychologisch of lichamelijk?
Deze bevindingen kunnen gevolgen hebben voor de keuze van chemotherapie en daarmee de kwaliteit van leven van patiënten met kanker verbeteren.
"Meer dan 60% van de kankerpatiënten heeft last van vermoeidheid en voelt zich extreem moe, zwak en futloos. Voor sommigen veroorzaakt dit soort vermoeidheid meer ongemak dan pijn, misselijkheid, braken of depressie. Tot grote frustratie van de patiënten wordt vermoeidheid vaak beschouwd als een psychologisch probleem," zegt Tom de Boer, onderzoeker bij de afdeling Cel- en Chemische Biologie (CCB) van het LUMC. In samenwerking met afdelingshoofd Sjaak Neefjes en hoogleraar neurofysiologie Johanna Meijer, onderzocht de onderzoeksgroep in een muismodel de mogelijke oorzaken van vermoeidheid door kanker.
Psychologisch of fysiologisch?
De onderzoekers toonden aan dat individuele kankermedicijnen verschillende niveaus van vermoeidheid veroorzaken. Daarnaast zagen ze ook dat de vermoeidheid waarschijnlijk het resultaat is van een niet goed werkende biologische klok en dus geen psychologische, maar fysiologische basis heeft. Hun bevindingen zijn gepubliceerd in Cancers.
Slaap-waakpatroon
"We onderzochten de door chemotherapie veroorzaakte vermoeidheid in een model met gezonde muizen. Zo kunnen we garanderen dat de vermoeidheid uitsluitend door de therapie komt”, zegt promovendus Yumeng Wang. “Daarnaast beoordeelden we de effecten van verschillende kankermedicijnen op hun slaap-waakpatronen en hun loopgedrag."
Verrassende bevinding
Tot verbazing van de onderzoekers werden er geen veranderingen in het slaappatroon van de muizen gevonden: "Door bepaalde medicijnen werden ze minder actief. Toch nam de hoeveelheid slaap niet toe. We denken dus dat de vermoeidheid geen slaap-waakprobleem is", legt De Boer uit. Dergelijke bevindingen kunnen artsen uiteindelijk helpen om te kiezen voor chemotherapieën die geen vermoeidheid veroorzaken. "Op deze manier kunnen we bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit van leven van toekomstige patiënten met kanker", concludeert Wang.